Ik ben mindful maar ik beklaag en beroep mij!

Mindfulness wordt vaak gedefinieerd als ‘het bewust aandacht geven aan het moment, zonder hierover te oordelen’ [Kabat-Zinn 1991].

Beoefenaars leren om aandacht te vestigen op het moment, aan alles wat zich aan hen voordoet. Deze definitie verwijst naar het vermogen opmerkzaam te zijn van gedachten, gevoelens, lichamelijke sensaties en de fysieke omgeving op een accepterende manier zonder te oordelen of iets goed of fout is.

Uiteraard is dit makkelijker gezegd dan gedaan. De tijd in detentie kan in dit kader een mooie mogelijkheid voor bezinning zijn. Dit betekent natuurlijk niet dat u zich als gedetineerde alle beslissingen moet laten welgevallen die u als onrechtvaardig – en eventueel onrechtmatig acht – zolang u in detentie verblijft.

Een gedetineerde kan tegen een door of namens de directeur genomen beslissing beklag doen bij de beklagcommissie. Ik ga in op de mogelijkheden voor beklag en beroep. Vóórdat er wordt overgegaan tot beklag kán éérst de weg van de bemiddeling worden bewandeld. Voor TBS-gestelden en jeugdigen in een justitiële jeugdinrichting zijn gelijksoortige bepalingen opgesteld.

TERMIJN
Een klaagschrift dient uiterlijk de 7e dag ná de dag waarop u kennis heeft gekregen van de beslissing te worden ingediend. Let u goed op de termijn, want een klaagschrift dat te laat wordt ingediend wordt in beginsel niet-ontvankelijk verklaard, tenzij redelijkerwijs niet kan worden geoordeeld dat de gedetineerde in verzuim is geweest.

PROCEDURE
De commissie van Toezicht benoemt een beklagcommissie. Zowel de klager als de directeur worden in de gelegenheid gesteld mondeling opmerkingen te maken op het klaagschrift. Zowel de klager als de directeur worden in de gelegenheid gesteld in dit kader vragen op te geven die dienen te worden gesteld. Het kan zijn dat de directeur en de klager ieder apart worden gehoord. Uiteraard kan de klager op verzoek kennisnemen van de gedingstukken. Uiterlijk 4 weken na ontvangst van klaagschrift dient de beklagcommissie uitspraak te doen.

Type beslissingen beklag

Wat zijn nu de type beslissingen waartegen u in beklag kunt gaan? Een aantal voorbeelden:

Het gaat om beslissingen aangaande:

• Activiteiten [arbeid, divers, luchten, sport]; • Bewegingsvrijheid
• Selectie / overplaatsing
• Contact buitenwereld [bellen, bezoek,
• media, post]
• Disciplinaire straf [denk aan: ontzegging bezoek, uitsluiting deelname activiteiten, intrekken verlof]
• Verzorging [bijvoorbeeld levensovertuiging]
• Type regime
• Time-out;
• Verlof  Meer vergaande beslissingen zijn:
• Dwangbehandeling.

BEROEP
Indien u het niet eens bent met de beslissing van de beklagcommissie kan een beroepschrift worden ingediend. Dit dient te gebeuren uiterlijk 7 dagen na ontvangst van de beslissing inzake het klaagschrift. Veel van de bepalingen inzake het beklag zijn van overeenkomstige toepassing. Beslissingen van de directeur betreffen zonder uitzondering verregaande, vrijheidsbeperkende maatregelen. Het is goed dat er voor de gedetineerde juridische mogelijkheden zijn om in beklag en vervolgens beroep te gaan. Het leven in detentie is niet altijd gemakkelijk. Het is echter ook een moment van inzicht en inspiratie. Ken uw recht, waar u ook bent!

Isaac van Raab van Canstein is strafrechtadvocaat