DE ADVOCAAT TIJDENS EEN VERHOOR
Sinds 1 maart 2017 hebben verdachten recht op een advocaat tijdens het verhoor. Daarvoor werden advocaten doorgaans niet toegelaten tot het verhoor. Men was bang dat verdachten zich dan vaker zouden beroepen op hun zwijgrecht, dan wel de advocaat zich dusdanig met het verhoor ging bemoeien dat het onderzoek zou worden gefrustreerd.
Volledig onterecht zo blijkt nu. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat de aanwezigheid van een advocaat bij het verhoor juist leidt tot een meer waardevolle verklaring van de verdachte. Het is de politie die zich achter de spreekwoordelijke oren moet krabben. Door de aanwezigheid van een advocaat bij het verhoor is het namelijk de politie die zich in positieve zin anders gedraagt. Zij zijn minder misleidend in hun vraagstellingen en spelen minder in op de emoties van de verdachte. Zogezegd wordt de verdachte door de aanwezigheid van een advocaat beschermd tegen verhoortechnieken waarvan bekend is dat deze leiden tot valse bekentenissen.
Ook blijken verdachten zich niet vaker op hun zwijgrecht te beroepen nu advocaten bij het verhoor aanwezig zijn. Vanuit verdedigingsperspectief heeft de verdachte er namelijk ook vaak belang bij om een verklaring af te leggen.
Hoewel de meeste politieambtenaren inmiddels gewend zijn aan de aanwezigheid van een advocaat bij het verhoor, merk ik nog wel weerstand wanneer actief verhoorbijstand wordt verleend. Onlangs heb ik bijvoorbeeld nog een felle discussie moeten voeren over wat mijn client precies gezegd had en wat er in het proces-verbaal opgenomen moest worden. Ik had letterlijk meegeschreven met het verhoor waardoor ik kon aantonen dat mijn client het anders had gezegd dan door de politie opgenomen in het proces-verbaal. De betreffende agent weigerde de tekst aan te passen of een opmerking te plaatsen, nu hij mij kort gezegd niet vertrouwde. Hierop heb ik uiteindelijk mijn aantekeningen aan het dossier laten toevoegen. De zaak tegen mijn client is uiteindelijk geseponeerd. Ik moet wel zeggen dat dit een uitzondering lijkt te zijn. De meeste verhorende ambtenaren zijn bereid de opmerkingen van de advocaat ten aanzien van de wijze waarop het proces-verbaal is opgemaakt, in het proces-verbaal op te nemen.
De weerstand lijkt meer te bestaan wanneer ik tijdens het verhoor opmerkingen maak. Het uitgangspunt is namelijk dat de advocaat tijdens het verhoor in principe geen opmerkingen mag maken dan wel vragen mag stellen. De politie vindt dan dat inmenging van de advocaat tijdens het verhoor de “orde en dynamiek” van het verhoor frustreert. Wat mij betreft een onzinnige aanname. Het is namelijk voor alle partijen van belang dat de verdachte de ruimte krijgt zijn verhaal te vertellen en dit goed op papier komt. Als de sfeer tijdens het verhoor zodanig is dat mijn client hier geen ruimte voor krijgt en de politie ook nog eens van oordeel is dat ik me niet met het verhoor mag bemoeien, zal ik uiteindelijk niet anders kunnen doen dan mijn client adviseren het verhoor af te breken. En dat is nu juist wat de politie en justitie in ieder geval niet wil.
De ene politieambtenaar is de andere niet, hetgeen evenzo geldt voor advocaten. De ene keer wordt dan ook meer door de verhorende politieambtenaar geaccepteerd dan de andere keer. Uitgangspunt is en blijft dat ik tijdens het verhoor in principe geen opmerkingen mag maken. Dit doet er echter niet aan af dat het belang van mijn client te allen tijde voorop staat. Zo nodig zal ik een discussie of confrontatie met de verhoorders om te bewerkstelligen dat zijn verhaal juist op papier komt dan ook nooit uit de weg gaan.
Wendy Alberts
Strafrechtadvocaat bij Knoester Van Der Hut Alberts & Korteling Advocaten
0 reacties