CREATIVITEIT – Welke schilderij soorten zijn er?
SCHILDERIJEN ZIJN ER IN ALLERLEI SOORTEN, MATEN, STIJLEN EN UITVOERINGEN. OOK ZIJN ER EEN GROOT AANTAL VERSCHILLENDE THEMA’S DIE OP EEN SCHILDERIJ VEREEUWIGD ZIJN. OP DEZE PAGINA WORDT UITLEG GEGEVEN OVER ALLERLEI VERSCHILLENDE SOORTEN SCHILDERIJEN.
WELKE SCHILDERIJ SOORTEN ZIJN ER?
Schilderijen kunt op verschillende manieren ingedeeld worden. Uiteraard is het onderwerp dat is afgebeeldop het schilderij belangrijk en kan gebruikt worden om verschillende soorten schilderijen te duiden. Maar ook de techniek die gebruikt is of de stijl waarin het schilderij geschilderd is, wordt gebruikt om de verschillende soorten schilderijen in te delen.
ABSTRACT SCHILDERIJ
Een abstract schilderij bevat een afbeelding die niet of nauwelijks met de realiteit verbonden is. Vorm en kleur, onderlinge verhoudingen binnen het schilderij, ritme, contrasten, reliëf en materiaalkeuze kunnen centraal staan binnen een abstract schilderij. Het ontstaan van de abstracte schilderkunst ligt ergens aan het begin van de 20e eeuw. Er is altijd discussie over wanneer een schilderij abstract te noemen is en wanneer niet. Binnen de abstracte schilderkunst zijn in de loop van de jaren verschillende stromingen ontstaan met eigen herkenbare stijl.
AQUAREL
Een aquarel is een schilderij dat met waterverf is gemaakt. Het woord aquarel is afkomstig uit het Frans en Italiaans waarin het letterlijk gewassen tekening betekent. De term die voor techniek gebruikt wordt is aquarelleren. Een aquarel wordt meestal gemaakt op speciaal hiervoor gemaakt aquarelpapier. De aquarel techniek werd, voor zover bekend, circa 100 na Christus voor het eerst in China gebruikt voor het beschilderen van panelen van zijde. In de loop van de 15e eeuw gingen Europese schilders zoals de schilder Rafaël (1483-1520) en Albrecht Dürer (1471-1528) ook waterverf gebruiken om afbeeldingen mee te maken. Het echte aquarelpapier werd trouwens pas in de 18e eeuw uitgevonden. En vanaf dat moment gingen steeds meer schilders aan de slag met aquarelleren.
GENRESTUK
Het genrestuk is een soort schilderij dat een afbeelding is van een voorstelling uit het dagelijks leven. De afbeelding laat een persoon of personen zijn die een “gewone” handeling verrichten waarbij ze zich niet richten op de schilder. In zekere zin is een genrestuk een beetje een voyeuristisch schilderij. De oorsprong van het genrestuk ligt ergens in de 16e eeuw toen Brabantse schilders als Pieter Breugel de Oude dit soort afbeeldingen gingen schilderen. Vooral in de Nederlandse 17e eeuw kreeg het genrestuk populariteit en met schilders als Frans Hals, Judith Leyster, Jan Steen en Johannes Vermeer.
LANDSCHAPSSCHILDERIJ
Een landschap of landschapsschilderij is een weergave van natuurlijke omgeving. Dit hoeft niet letterlijk natuur te zijn zoals bergen, bossen of een rivierenlandschap. Het kan ook een schilderij zijn van een boerenlandschapmet boerderijen, molens en akkerland. Een landschapsschilderij kan een weergave zijn van een werkelijk bestaand landschap. Maar het is ook mogelijk dat de schilder het landschap dat hij heeft geschilderd, geheel of gedeeltelijk heeft verzonnen. Landschapsschilderijen zijn er van hyperrealistisch tot bijna abstract. Mensen kunnen op een landschapsschilderij voorkomen, maar het is niet perse noodzakelijk.
MARINESTUK / ZEEGEZICHT
Een marinestuk of zeegezicht is een fi guratief schilderij waarop de zee als onderwerp gekozen is. Vaak zijn er op zeegezichten zeeslagen te zien. Maar ook andere voorstellingen bijvoorbeeld van vissers zijn vrij veel gemaakt. Ook schilderijen die een afbeelding van de haven, het havenleven of schepen op de rivier hebben worden gerekend tot de marinestukken. De hoogtijdagen van het zeegezicht lopen van de 17e tot en met de 19e eeuw. Maar ook ervoor en erna zijn er zeegezichten en marinestukken geschilderd.
PANORAMA SCHILDERIJ
Bij een panorama is de voorstelling een landschap, historische gebeurtenis of een zeegezicht afgebeeld op een enorm rond gespannen doek waardoor er de suggestie van diepte in het schilderij ontstaat. In de tweede helft van de 19e eeuw werden panorama’s populair en trokken veel bezoekers. Veel van de toen geschilderde panorama’s zijn inmiddels verdwenen. In Nederland is Panorama Mesdag van de schilder Henrik Willem Mesdag een bekende voorbeeld. Dit panorama schilderij is tot op de dag van vandaag te bezoeken in Panorama Mesdag te Den Haag.
PORTRET
Een portretschilderij bevat een afbeelding van één of meerdere personen die, over het algemeen, herkenbaar zijn weergegeven. Vaak is er door de persoon of personen die afgebeeld zijn geposeerd voor de schilder. Maar noodzakelijk is dit lang niet altijd. Bij een portret kan er gekozen zijn om alleen het hoofd af te beelden. Maar het kan ook zijn dat de personen ten voeten uit zijn geschilderd. Binnen de portretkunst is er er nog een aantal bijzondere soorten schilderijen die speciale aandacht verdienen.
• Portret Historier
Een portret historier is een portret waarbij een of meerdere personen worden afgebeeld in een Bijbelse, mythologische of historische situatie of context. Dit was een genre dat zeer populair was in de 17e eeuwse Nederlandse schilderkunst. Gegoede burgerij wilde hun welvaart tonen aan anderen en kozen er dan voor om zich te laten afbeelden in een situatie, kleding en omgeving die, volgens hen, goed weerspiegelde wie ze wilde zijn.
• Zelfportret
Bij het zelfportret heeft de kunstenaar of kunstenares zich zelf afgebeeld. Sommige schilders hebben wel tientallen zelfportretten geschilderd en zijn daardoor juist bekend en beroemd geworden.
STADSGEZICHT
Het stadsgezicht als soort schilderij begon zo rond 1800 zijn opgang te vinden. Zoals de naam al aangeeft is een stadsgezicht een afbeelding van de stad als dan niet met personen. Voor die tijd werd de stad uiteraard ook al wel geschilderd maar nog niet als stadsgezicht aangeduid. Een de beroemdste schilderijen die we tegenwoordig als stadsgezicht aanduiden maar ruim voor 1800 is geschilderd is Gezicht op Delft van Johannes Vermeer uit 1660-1661.
Redactie Timeys
0 reacties